Công dụng của dây cáp thép trong lĩnh vực máy trục

Công dụng của dây cáp thép trong lĩnh vực máy trục

Dây cáp thép là loại dây được sử dụng rộng khắp vì cấu tạo đặc biệt của chúng, độ bền cao, và tính linh hoạt trong việc sử dụng. Đặc biệt là ngành máy trục, nó có thể vận hành được ở vận tốc cao mà không gây ra tiếng ồn cho khu vực xung quanh, có thể được uốn nắn theo nhiều phương, chịu được trọng tải khác nhau, trọng lượng chính nó khá nhỏ, không bị đứt đột ngột.

Dây cáp thép được chế tạo bằng các sợi thép sáng hay tráng kẽm đường kính từ 0,2 đến 3mm nên khả năng chịu lực của nó được gia tăng. Giới hạn bền của các sợi cáp cao gấp 2-3 lần khả năng chịu lực của các loại thép được chế tạo bằng cán thông thường.

Cách bện cáp quyết định rất lớn đến độ mềm và độ mòn của cáp. Cáp bện đơn có cấu trúc đơn giản nhất, các sợi được bện thành những lớp đồng tâm quanh sợi lõi. Loại cáp này có độ cứng lớn nên hiếm khi được dùng để quấn quanh tay vòng qua ròng rọc. Chủ yếu để chằng cột buồm, dùng làm cáp kéo hay làm cáp tải của đường cáp treo.

Loại cáp bện kép dùng trong ngày máy trục. Đầu tiên các sợi cáp được bệnh thành tao, sau đó các tao bện lại thành cáp quanh một cái lõi ở giữa. Số sợi trong một tao và số tao trong dây cáp có thể khác nhau. Tuy nhiên, trong ngành máy trục thường dùng loại cáp có 6 tao, với số sợi mỗi tao là 19-17 sợi.

Lõi ở giữa cáp có thể làm bằng đay, bằng amiang hay bằng thép. Lõi này là một trong những yếu tố quyết định độ mềm của dây cáp. Cáp lõi thép dùng khi cần quấn lên tang nhiều lớp cáp để các lớp dưới không bị thay đổi hình dạng do lực từ bên trên tác dụng xuống, hoặc tải trọng thay đổi nhiều.

Cáp lõi thép cứng hơn, nên khi quấn lên tang hay ròng rọc mau bị mòn. Cáp lõi amiang dùng khi làm việc ở môi trường nhiệt độ cao. Trong các trường hợp khác người ta hay dùng cáp lõi đay, vì nó mềm hơn cáp lõi thép và giữ được đầu bôi trơn tốt hơn.

Khi sử dụng cũng cần phải lưu ý đến cáp bện bên trái hay cáp bện bên phải. Do khi quấn cáp lên tang theo đường xoán ốc, ngoài biến dạng uốn, cáp còn chịu nhiều biến dạng xoán. Chiều quấn, cách thức đặt dây cáp lên tăng và chiều quay của tang có thể làm tăng hoặc giảm biến dạng xoắn. Cần chọn chiều quấn dây cáp lên tang sao cho quá trình sử dụng cáp được xoắn phụ thêm để tăng độ bền của cáp. Chọn đúng chiều quấn cáp có ý nghĩa rất quan trọng.

Khi chọn cáp cần phải chú ý đến những đặc điểm của cáp như sợi có đường kính lớn, độ cứng của nó lớn, khó uốn lên ròng rọc và tang, nhưng chống mòn tốt. Cáp có sợi đường kính nhỏ, tuy dẻo nhưng độ bền lại kém, thời gian sử dụng thấp. Vì thế trong ngành máy trục nên chọn cáp sợi lớn.

Trong quá trình hoạt động nên bôi mỡ dầu liên tục cho cáp để cáp không bị mài mòn và giúp cáp không bị gỉ. Các loại mỡ thường được sử dụng là vadolin kỹ thuật, mỡ chuyên dùng cho cáp thường là hỗn hợp graiit và vadonlin.